5 . ΠΕΡΙΟΧΗ ΨΑΛΙΔΙΟΥ
5.1. Εισαγωγή-σημερινή κατάσταση
5.1.1. Οριοθέτηση και πολεοδομικά στοιχεία της περιοχής μελέτης
Η περιοχή Ψαλίδι του Δήμου Αμαρουσίου οριοθετείται από τις :
- Οδό Βύρωνος, η οποία στη συνέχειά της από δυτικά προς ανατολικά αλλάζει όνομα σε Μανώλη Ανδρόνικου, οδός διπλής κατεύθυνσης, που ανήκει στους Δήμους Αμαρουσίου και Λυκόβρυσης-Πεύκης
- Λεωφόρο Κύμης, λεωφόρος ταχείας κυκλοφορίας με τρεις λωρίδες ανά κατεύθυνση.
- Οδό Νερατζιωτίσσης (τμήμα από Γέφυρα Κύμης έως οδό Αρτέμιδος Αμαρυσίας), οδός διπλής κατεύθυνσης, πολύ σημαντική αφού εξυπηρετεί όσους επισκέπτες του Ο.Α.Κ.Α. επιθυμούν να μεταβούν στο Σταθμό Η.Σ.Α.Π. της Ειρήνης.
- Οδό Νερατζιωτίσσης (τμήμα από οδό Αμαρυσίας Αρτέμιδος έως οδό Αγίου Κωνσταντίνου), οδός διπλής κατεύθυνσης, που εξυπηρετεί επισκέπτες του «The Mall», που θέλουν να μεταβούν στο Σταθμό Η.Σ.Α.Π. της Νερατζιωτίσσης και τον Προαστιακό και όσους κατευθύνονται στο κέντρο του Δήμου Αμαρουσίου.
Η εν λόγω περιοχή πολεοδομικά χωρίζεται στα ακόλουθα τμήματα :
- Περιοχή ΑΣΠΑΙΤΕ
Οριοθετείται από τις οδούς Α. Παπανδρέου – Νερατζιωτίσσης –Ορέστη – Ερρίκου Μίλλερ, στην οποία περιλαμβάνεται και ο χώρος του εμπορικού κέντρου «The Mall». Σύμφωνα με το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αμαρουσίου (ΦΕΚ 977Δ/11-11-1997), η επιτρεπόμενη χρήση γης στην εν λόγω περιοχή είναι εκπαίδευση. Στην παραπάνω περιοχή, μετά την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων, καθορίστηκε η χρήση Εκπαίδευσης και Διοίκησης (εγκατάσταση διοικητικών υπηρεσιών του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων).
- Περιοχή Άνω Ψαλίδι.
Το υπό μελέτη τμήμα, που ανήκει σ’ αυτή την περιοχή, οριοθετείται από τις οδούς Φιλικής Εταιρείας-Θεσσαλίας και Ερρίκου Μίλλερ – Ορέστη. Σύμφωνα με το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αμαρουσίου (ΦΕΚ 977Δ/11-11-1997), καθορίζεται χρήση γης αμιγούς κατοικίας.
- Περιοχή Ψαλίδι – Δυτικά ΟΤΕ.
Το υπό μελέτη τμήμα, που ανήκει σ’ αυτή την περιοχή, οριοθετείται από τις οδούς Βύρωνος – Μανώλη Ανδρόνικου – Νερατζιωτίσσης – Α. Παπανδρέου – Αγρινίου. Σύμφωνα με το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αμαρουσίου (ΦΕΚ 977Δ/11-11-1997) καθορίζεται χρήση γης αμιγούς κατοικίας.
5.1.2. Ιεράρχηση οδών
Οι οδοί Αττική Οδός, Λεωφόρος Κύμης, Νερατζιωτίσσης , χαρακτηρίζονται ως αρτηρίες.
Οι οδοί Βύρωνος, Α. Παπανδρέου (βόρεια παράπλευρος) , Α. Παπανδρέου (νότια παράπλευρος), Πέλικα ,Κηφισίας, Ηλέκτρας (γέφυρα), Αιγαίου (γέφυρα) χαρακτηρίζονται ως συλλεκτήριοι δρόμοι.
Οι θεσμοθετημένοι πεζόδρομοι δίνονται με κίτρινο χρώμα στους αντίστοιχους χάρτες.
Οι λοιπές οδοί θεωρούνται σαν τοπικής σημασίας δρόμοι.
5.2. Κυκλοφοριακές Μετρήσεις
Αυτές διεξήχθησαν τον Οκτώβριο 2017 στις παρακάτω οδούς:
-Α. Παπανδρέου (βόρειος παράδρομος)
-Ψαρρών
-Νερατζιωτίσσης
-Πέλικα
Τα αποτελέσματα των μετρήσεων υπό μορφή γραφημάτων και αναλυτικών στοιχείων παρουσιάζονται στο τεύχος ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ.
5.3. Προτάσεις κυκλοφοριακών ρυθμίσεων
Στα πλαίσια επικαιροποίησης των ανωτέρω κυκλοφοριακών ρυθμίσεων , με βάση την κτηθείσα εμπειρία με την επί 10ετία περίπου λειτουργία των ρυθμίσεων αυτών , και λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις γενόμενες παρατηρήσεις και τα νεότερα δεδoμένα, όσο και τα αιτήματα του Συλλόγου κατοίκων της περιοχής, προτείνονται τα εξής:
1.Μονοδρόμηση της οδού Ρέας η οποία θα έχει κατεύθυνση από την οδό Α. Παπανδρέου προς και μέχρι την οδό Εγνατίας. Το υπόλοιπο τμήμα της οδού αυτής διατηρείται ως έχει.
2.Μονοδρόμηση της οδού Πέλικα, στο τμήμα της το μεταξύ των οδών Εγνατίας και Α. Παπανδρέου. Θα έχει κατεύθυνση προς την οδό Α. Παπανδρέου. Το υπόλοιπο τμήμα της οδού αυτής διατηρείται ως έχει.
3. Αντιδρόμηση της οδού Σπάρτης στο πρώτο τμήμα της το μεταξύ των οδών Α. Παπανδρέου και Εγνατίας. Θα έχει κατεύθυνση προς την οδό Εγνατίας. Το υπόλοιπο τμήμα της οδού αυτής διατηρείται ως έχει.
4. Αντιδρόμηση της οδού Ι. Ρίτσου στο πρώτο τμήμα της το μεταξύ των οδών Α. Παπανδρέου και Χαλκιδικής. Θα έχει κατεύθυνση από την οδό Χαλκιδικής.
5. Μονοδρόμηση της οδού Κυρίλλου στο τμήμα της από την οδό Εγνατίας προς και μέχρι την συνάντησή της με την οδό Λακωνίας.
6. Μονοδρόμηση της οδού Λακωνίας στο τμήμα της από την συνάντησή της με την οδό Κυρίλλου προς και μέχρι την συνάντησή της με την οδό Πέλικα. Το υπόλοιπο τμήμα της οδού αυτής διατηρείται ως έχει.
7. Μονοδρόμηση της οδού Αίαντος από την οδό Ορέστη προς και μέχρι την οδό Ομορφοκκλησιάς.
8. Μονοδρόμηση της οδού Εκάβης από την οδό Ομορφοκκλησιάς προς και μέχρι την οδό Ορέστη.
9. Μονοδρόμηση της οδού Εκάβης από την οδό Ομορφοκκλησιάς προς και μέχρι την οδό Κορώνης.
10. Μονοδρόμηση της οδού Μοροζίνη από την οδό Λακωνίας προς και μέχρι την οδό Πέλικα.
Προτείνονται ακόμη τα εξής:
-Στην οδό Μαγνησίας να επιτρέπεται η στάθμευση μόνον για τους κατοίκους της οδού αυτής.
-Η αλλαγή ονομασίας της οδού Φθιώτιδος σε οδό Ζωοδόχου Πηγής.
-Η κατάργηση της απαγόρευσης αριστερής στροφής για το ρεύμα το ερχόμενο από την οδό Μανόλη Ανδρόνικου που επιθυμεί να στρίψει αριστερά στην οδό Κυρίλλου.
– Η απαγόρευση στάσης και στάθμευσης στην δεξιά πλευρά της οδού Ηλέκτρας.
Προτεραιότητα οδών
Η προτεραιότητα στις διαμορφούμενες νέες διασταυρώσεις θα ισχύσει με βάση τα προβλεπόμενα από τον Κ.Ο.Κ.
Εξαιρείται η διασταύρωση των οδών Αίαντος και Ομορφκκλησιάς, όπου προτεραιότητα έχει η οδός Αίαντος έναντι της οδού Ομορφοκκλησιάς.
Επίσης στη διασταύρωση των οδών Σπάρτης και Εγνατίας ,προτεραιότητα έχει η οδός Εγνατίας έναντι της οδού Σπάρτης.
Βελτίωση συνθηκών στην οδό Α. Παπανδρέου(βόρειος παράδρομος)
Λαμβάνοντας υπόψη και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του 2003 που έγινε για λογαριασμό της Αττικής Οδού για τον παράδρομο της Α. Παπανδρέου, αλλά και γιατί αυτό κρίνεται τεχνικά εφικτό , προτείνονται για την ανωτέρω οδό τα εξής:
– να επιτρέπεται η στάθμευση οχημάτων μόνον στην μία πλευρά , την νότια, που βρίσκεται σε επαφή με την Αττική Οδό ,από το ύψος του σταθμού Νερατζιωτίσσης μέχρι την οδό Αγρινίου.
-να απαγορευθεί η στάση και στάθμευση στην βόρεια πλευρά, από το ύψος του σταθμού Νερατζιωτίσσης μέχρι την οδό Αγρινίου
-στην βόρεια πλευρά επίσης να γίνει διαπλάτυνση του πεζοδρομίου κατά 1,50 μ . Να τοποθετηθούν κολονάκια για την αποφυγή παράνομης στάθμευσης. Να γίνει δενδροφύτευση του πεζοδρομίου σε τρόπο , ώστε να περιοριστεί η ηχορύπανση και η ατμοσφαιρική ρύπανση.
– τέλος να καθοριστεί όριο ταχύτητας 30χλμ/ώρα.
Περιοχή γύρω από την οδό Δέγλερη
Η περιοχή γύρω από την οδό Δέγλερη παρουσιάζει μεγάλο αριθμό δρόμων χαρακτηρισμένων ως πεζόδρομων (βλ. σχήμα).
Η κυκλοφορία οχημάτων χρησιμοποιεί κυρίως την οδό Κηφισίας και στην συνέχεια μέσω της οδού Κιάτου (αν και πρόκειται για θεσμοθετημένο πεζόδρομο κατευθύνεται στην οδό Φιλικής Εταιρείας (η οποία επίσης είναι θεσμοθετημένος πεζόδρομος , διαδημοτικός δρόμος). Επίσης κυκλοφορία οχημάτων γίνεται και από την οδό Δέγλερη.
Οδός Δέγλερη: προτείνεται να απαγορευθεί η στάση και στάθμευση και στις δύο πλευρές της οδού αυτής, από τους αριθμούς 2 έως και 10 και 5 έως 9.
Δεν κρίνεται εφικτή αλλά ούτε και απαραίτητη η οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση με κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην εν λόγω περιοχή.
5.4. Η φιλοσοφία των προτάσεων
Η Π.Ε. Ψαλίδι είναι μία περιοχή αμιγούς κατοικίας, που όμως διαπερνάται από σημαντικές υπερτοπικές και διαμπερείς κυκλοφοριακές κινήσεις. Κύρια χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιβάλλουσας περιοχής είναι η ύπαρξη σημαντικών οδικών αξόνων μεγάλης κυκλοφορίας, η ύπαρξη μειζόνων χρήσεων γης, ο σταθμός του τρένου του ΗΣΑΠ και του Προαστιακού στη Νερατζιώτισσα, ο σταθμός του τρένου του ΗΣΑΠ της Ειρήνης, το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα το «The Mall», η Σχολή ΑΣΠΑΙΤΕ, το Ο.Α.Κ.Α. και τέλος η ύπαρξη ενός αριθμού γεφυρών, που συνδέουν τις εδαφικές εκτάσεις εκατέρωθεν της Αττικής Οδού.
Με όλα τα παραπάνω αναφερόμενα χαρακτηριστικά, το Ψαλίδι εξακολουθεί να είναι περιοχή αμιγούς κατοικίας, αρκετά όμως επιβαρυμένη από άποψη ατμοσφαιρικής ρύπανσης και έντονων κυκλοφοριακών προβλημάτων.
Οι κάτοικοι παλαιότερα αγωνίστηκαν είτε μέσω των συλλόγων τους, είτε και αυτόνομα, για να διεκδικήσουν υγιείς συνθήκες διαβίωσης, ζητώντας να προστατευθεί η περιοχή από την διαμπερή , υπερτοπική κυκλοφορία και να διατηρηθεί ο χαρακτήρας της σαν αμιγούς κατοικίας.
Σήμερα , 10 χρόνια μετά την εφαρμογή της πρώτης κυκλοφοριακής μελέτης οι συνθήκες έχουν παγιωθεί και παρέλκει η προαναφερθείσα ανάγκη.
Αντίθετα, αναγκαία είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση των τοπικών κινήσεων μέσα στο Ψαλίδι .
Για όλους αυτούς τους λόγους προκρίθηκε η εναλλάξ μονοδρόμηση δρόμων που είναι κάθετοι προς την οδό Α. Παπανδρέου.
Ισοζύγιο στάθμευσης: ουδεμία αλλαγή επέρχεται στο ισοζύγιο στάθμευσης στην περιοχή Ψαλίδι (Πέλικα).
Οι μονοδρομήσεις περί την οδό Ομορφοκκλησιάς κρίνονται απαραίτητες για την ομαλοποίηση της κυκλοφορίας στην περιοχή, λόγω της ύπαρξης μεγάλου σχολικού συγκροτήματος επί της οδού Ομορφοκκλησιάς και την πρόσφατη ασφαλτόστρωση ορισμένων δρόμων της περιοχής (Ορέστη κλπ)
Ισοζύγιο στάθμευσης: οι προτεινόμενες μονοδρομήσεις αναμένεται να έχουν θετική επίπτωση και να αυξηθεί ο αριθμός των διατιθέμενων θέσεων στάθμευσης στην συγκεκριμένη περιοχή (Άνω Ψαλίδι).
5.5. Η οδός Θεσσαλίας
Στα πλαίσια κατασκευής της Λεωφόρου Κύμης, κατασκευάστηκε ανισόπεδος κλάδος (η γέφυρα Κηφισίας) με σκοπό να εξυπηρετήσει τη σύνδεση του από ανατολικά ερχόμενου ρεύματος με το προς Αθήνα ρεύμα της Λ. Κύμης.
Η διαδρομή αυτή ουδαμώς προβλέπονταν να αποτελέσει είσοδο στο Ηράκλειο, στην περιοχή του την περικλειόμενη από τις οδούς Μ. Αντύπα-Φιλοθέης-Κηφισίας. Σήμερα όμως ακριβώς αυτό συμβαίνει και οδηγεί στην επιβάρυνση της παραπάνω περιοχής με διαμπερή/ διερχόμενη κυκλοφορία.
Η οδός Θεσσαλίας παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:
1. Βρίσκεται πάνω στην προαναφερθείσα διαδρομή από την οδό Νερατζιώτισσας (ρεύμα προς τα δυτικά), δεξιά στον βοηθητικό δρόμο- πάνω από την γέφυρα Κηφισίας-οδός Θεσσαλίας-οδός πάροδος Καστέλας –έξοδος προς την Λεωφόρο Κύμης .
2. Είναι διαδημοτικός δρόμος
3. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει την ίδια διαδρομή.
4.Χάραξη παράπλευρου βοηθητικού δρόμου παράλληλου προς την Λ. Κύμης ,που θα συνδεόταν με την γέφυρα Κηφισίας ουδέποτε υλοποιήθηκε.
5. Ο δρόμος είναι στενού πλάτους, δεν είναι πλήρως διανοιγμένος στο πλάτος του, και δεν έχει πεζοδρόμια. Επί αυτού βρίσκεται ο Ι.Ν. Αγίων Αποστόλων.
6. Ο δρόμος δεν μπορεί να μονοδρομηθεί, γιατί δεν θα είναι δυνατή ούτε η είσοδος-έξοδος των κατοίκων από την περιοχή του δρόμου αυτού.
Για την μερική έστω βελτίωση της κατάστασης προτείνονται τα εξής:
1. H ηπιοποίηση της οδού Θεσσαλίας. ήτοι στο ύψος του Ιερού Ναού η κατασκευή οδοστρώματος από κυβόλιθους, υπερυψωμένου σε σχέση με το υπόλοιπο οδόστρωμα.
2.Η τοποθέτηση στηθαίου ασφαλείας στο ύψος του Ι.Ν. και η προτροπή προς τους αρμοδίους, ώστε η είσοδος στο ναό να καταργηθεί από την πλευρά της οδού Θεσσαλίας και να γίνεται από την πίσω πλευρά (οδός Κ. Ηλιάκη)
3.Η ενίσχυση της οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης στην είσοδο της οδού Θεσσαλίας.
5.6. Μεσο-μακροπρόθεσμος σχεδιασμός
1. Προτείνεται η διάνοιξη της ανώνυμης οδού , η οποία κινούμενη παράλληλα προς τις γραμμές των ΗΣΑΠ , οδηγεί από την οδό Α. Παπανδρέου προς και μέχρι την οδό Αμαρυσίας Αρτέμιδος. Η οδός αυτή σήμερα είναι κλειστή στα δύο άκρα της με ενέργειες του Υπουργείου Παιδείας και της ΑΣΠΑΙΤΕ. Πρόκειται για ασφαλτοστρωμένη οδό , η οποία δεν χρειάζεται διανοίξεις ή απαλλοτριώσεις και η οποία ανήκει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του Δήμου Αμαρουσίου.
2. Προτείνεται επίσης η επέκταση της οδού Α. Παπανδρέου(νότιος παράδρομος) προς τα δυτικά, ώστε η τελευταία με διανοίξεις και μέσω της οδού Σιδέρη να συνδεθεί με την οδό Ηλέκτρας.
Τα δύο σημαντικά αυτά έργα θα αποσυμφορήσουν πλήρως την περιοχή του Άνω Ψαλιδίου, και θα δώσουν ικανοποιητική διέξοδο σε όσους σήμερα χρησιμοποιούν την γέφυρα Αιγαίου και στη συνέχεια κινούνται προς βορράν μέσω δρόμων της περιοχής Ψαλιδίου-Πέλικα για να κατευθυνθούν προς τα δυτικά ή τα νότια.
Αποχαρακτηρισμός πεζοδρόμων
1. Προτείνεται ο αποχαρακτηρισμός του πεζοδρόμου της Εγνατίας οδού.
Οι διαδικασίες για τον σκοπό αυτό είχαν αρχίσει ήδη με την ολοκλήρωση της προγενέστερης μελέτης για το Ψαλίδι.
Η Εγνατία οδός θα μετατραπεί σε οδό μονής κατεύθυνσης (από δυτικά προς τα ανατολικά), όπως δηλ. λειτουργεί πρακτικά σήμερα, εξυπηρετώντας ευρύτερες κινήσεις της περιοχής. Αποτελεί συλλεκτήριο δρόμο της περιοχής του Ψαλιδίου-Πέλικα.
2. Προτείνεται επίσης ο αποχαρακτηρισμός των οδών Φιλικής Εταιρείας και Κιάτου. (σημ. Η πρώτη είναι διαδημοτικός δρόμος). Και οι δύο αυτοί δρόμοι σήμερα εξυπηρετούν σαν συλλεκτήριοι δρόμοι την γύρω περιοχή, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της αποτελείται από πεζόδρομους.